Chào mừng các bạn trở lại với blog của ITSM Expert!
Trong những bài viết gần đây, chúng ta đã cùng nhau khám phá Software Development and Management (SDM) – Phát triển và Quản lý Phần mềm – từ mục đích cơ bản đến việc đi sâu vào vòng đời phần mềm và các hoạt động cốt lõi. Chúng ta đã hiểu rằng SDM là Practice (thực hành) trực tiếp kiến tạo các giải pháp số hóa và mang lại giá trị cho khách hàng.
Hôm nay, chúng ta sẽ đi sâu vào khía cạnh chiến lược của Practice này: cách Software Development and Management thúc đẩy đổi mới liên tục và tích hợp vào toàn bộ ITIL Service Value Chain (Chuỗi Giá Trị Dịch vụ). Việc hiểu rõ sự đóng góp này sẽ giúp bạn nhận ra SDM không chỉ là một hoạt động kỹ thuật đơn thuần mà là động lực mạnh mẽ, đảm bảo mọi đổi mới được thực thi một cách hiệu quả, trơn tru và mang lại giá trị bền vững cho tổ chức.
Nhắc lại về Software Development and Management (SDM) và Chuỗi Giá Trị Dịch vụ
Mục đích của thực hành phát triển và quản lý phần mềm là đảm bảo các ứng dụng đáp ứng nhu cầu của các bên liên quan nội bộ và bên ngoài về chức năng, độ tin cậy, khả năng bảo trì, tuân thủ và khả năng kiểm toán. SDM hỗ trợ việc lập kế hoạch, phát triển, triển khai và quản lý phần mềm và ứng dụng xuyên suốt vòng đời của chúng. Trong kỷ nguyên số, phần mềm là trọng tâm của mọi hoạt động kinh doanh, và việc quản lý nó hiệu quả là cực kỳ quan trọng để duy trì lợi thế cạnh tranh.
Trong khi đó, Chuỗi Giá Trị Dịch vụ (SVC) là mô hình vận hành của ITIL 4, mô tả các hoạt động mà tổ chức thực hiện để tạo ra và cung cấp giá trị cho khách hàng: Plan (Lập kế hoạch), Improve (Cải tiến), Engage (Tương tác), Design and Transition (Thiết kế và Chuyển đổi), Obtain/Build (Thu thập/Xây dựng), và Deliver and Support (Cung cấp và Hỗ trợ).
Vậy, Software Development and Management (SDM) tương tác và đóng góp vào các hoạt động này như thế nào? SDM đóng vai trò như một "nhà đổi mới" và "người kiến tạo giải pháp", đảm bảo rằng các sản phẩm phần mềm được tạo ra, tích hợp và hỗ trợ một cách hiệu quả, liên kết chặt chẽ với các giai đoạn khác của Chuỗi Giá Trị để thúc đẩy giá trị.
Sự đóng góp của Software Development and Management vào Chuỗi Giá Trị Dịch vụ
Software Development and Management là một trong những Practice thuộc nhóm Technical Management Practices và có sự tương tác mạnh mẽ, đóng góp thiết yếu vào mọi hoạt động của Chuỗi Giá Trị Dịch vụ, đặc biệt là trong việc tạo ra và quản lý các giải pháp số hóa.
1. Vai trò trong Plan (Lập kế hoạch)
Plan là hoạt động lập kế hoạch ở tất cả các cấp độ để đảm bảo sự hiểu biết chung về tầm nhìn, trạng thái hiện tại và hướng cải tiến.
Đóng góp của SDM: Trong hoạt động Plan, Software Development and Management cung cấp thông tin quan trọng về cơ hội và giới hạn liên quan đến phần mềm. Điều này bao gồm khả năng phát triển các tính năng mới, thời gian dự kiến để hoàn thành các dự án phần mềm, chi phí liên quan, và các ràng buộc công nghệ (ví dụ: cần đầu tư công nghệ mới để phát triển một tính năng phức tạp). Thông tin này giúp tổ chức đưa ra các quyết định chiến lược về việc đầu tư vào các sáng kiến số hóa và định hướng phát triển dịch vụ, đảm bảo các kế hoạch được xây dựng có tính khả thi về mặt phần mềm.
Ví dụ thực tế tại Axle Car Hire: Khi Henri, CIO của Axle Car Hire, lập kế hoạch chiến lược để mở rộng sang các dịch vụ di động tiên tiến hơn (ví dụ: cho phép thuê xe theo giờ, tích hợp Axle Aware), nhóm Software Development and Management sẽ cung cấp thông tin về khả năng phát triển các ứng dụng đó, thời gian cần thiết (thường ước tính theo các sprint Agile), và các công nghệ mới (ví dụ: AI/Machine Learning cho các tính năng dự đoán) có thể áp dụng. Điều này giúp Henri đưa ra quyết định phù hợp cho kế hoạch tổng thể của Axle.
2. Vai trò trong Improve (Cải tiến)
Improve là hoạt động đảm bảo cải tiến liên tục các sản phẩm, dịch vụ và thực hành trên toàn bộ các hoạt động của tổ chức.
Đóng góp của SDM: Đối với hoạt động Improve, các tổ chức dựa vào Software Development and Management để cải tiến thành phần phần mềm. Dữ liệu từ việc giám sát hiệu suất phần mềm (Monitoring and Event Management), báo cáo lỗi (Incident Management), và phản hồi người dùng (Engage) sẽ là đầu vào quan trọng để SDM xác định các lĩnh vực cần cải tiến trong mã nguồn, kiến trúc, hoặc thiết kế ứng dụng. SDM sau đó thực hiện các thay đổi này, và kết quả được kiểm thử (Service Validation and Testing) để đảm bảo cải tiến mang lại giá trị.
Ví dụ thực tế tại Axle Car Hire: Nếu Axle nhận thấy ứng dụng đặt xe của họ thường xuyên chậm hoặc gặp lỗi, đội ngũ SDM sẽ phân tích mã nguồn, tối ưu hóa cơ sở dữ liệu hoặc cấu trúc ứng dụng để cải thiện hiệu suất. Mỗi bản cập nhật phần mềm (được quản lý bởi Release Management) để giải quyết lỗi hoặc nâng cao hiệu suất đều là một hoạt động cải tiến do SDM thực hiện.
3. Vai trò trong Engage (Tương tác)
Engage là hoạt động để hiểu rõ nhu cầu của các bên liên quan, thu hút họ tham gia vào việc cung cấp dịch vụ và xây dựng mối quan hệ tốt.
Đóng góp của SDM: Trong hoạt động Engage, Software Development and Management tham gia vào việc thu thập yêu cầu từ khách hàng và người dùng. Thông qua các buổi phỏng vấn, khảo sát hoặc các buổi thử nghiệm, đội ngũ phát triển phần mềm tương tác để hiểu rõ nhu cầu và mong muốn, đảm bảo rằng các giải pháp số hóa được xây dựng phù hợp. Họ lắng nghe trực tiếp từ người dùng cuối và các bên liên quan kinh doanh để đảm bảo sản phẩm đáp ứng đúng kỳ vọng.
Ví dụ thực tế tại Axle Car Hire: Su, Product Manager của Axle, và Radhika, IT Business Analyst, thường xuyên tương tác với khách hàng để hiểu các yêu cầu về ứng dụng đặt xe. Sau đó, họ chuyển đổi những nhu cầu này thành các yêu cầu chi tiết cho đội ngũ Phát triển Phần mềm (SDM), đảm bảo các tính năng mới như sinh trắc học đáp ứng đúng kỳ vọng của người dùng và tạo ra giá trị.
4. Vai trò trong Design and Transition (Thiết kế và Chuyển đổi)
Design and Transition là hoạt động đảm bảo các sản phẩm và dịch vụ mới hoặc thay đổi đáp ứng các yêu cầu bằng cách được thiết kế, chuyển đổi và xác thực phù hợp.
Đóng góp của SDM: Đối với hoạt động Design and Transition, Software Development and Management chịu trách nhiệm thiết kế và quản lý thay đổi toàn diện liên quan đến phần mềm. Điều này bao gồm việc tạo ra kiến trúc giải pháp (liên quan đến Architecture Management), thiết kế giao diện người dùng (UI/UX), và đảm bảo phần mềm có thể được kiểm thử (Service Validation and Testing), triển khai (Deployment Management) và chuyển giao một cách có kiểm soát. Đây là hoạt động cốt lõi của SDM.
Ví dụ thực tế tại Axle Car Hire: Khi Axle phát triển hệ thống Axle Aware (hệ thống hỗ trợ lái xe), đội ngũ SDM sẽ chịu trách nhiệm thiết kế kiến trúc phần mềm (AI, tích hợp cảm biến), thiết kế giao diện người dùng trên xe, và đảm bảo nó tuân thủ các tiêu chuẩn bảo mật. Họ đảm bảo rằng thiết kế này không chỉ đáp ứng chức năng mà còn có khả năng mở rộng và bảo mật, sẵn sàng cho việc chuyển đổi sang môi trường trực tiếp.
5. Vai trò trong Obtain/Build (Thu thập/Xây dựng)
Obtain/Build là hoạt động đảm bảo các thành phần dịch vụ sẵn sàng theo yêu cầu và thông số kỹ thuật đã thỏa thuận.
Đóng góp của SDM: Trong hoạt động Obtain/Build, Software Development and Management trực tiếp tạo ra sản phẩm nội bộ hoặc cấu hình sản phẩm của đối tác/nhà cung cấp. Đây là nơi mã nguồn được viết, các tính năng được xây dựng, và các thành phần phần mềm được tích hợp. Nó cũng bao gồm việc lựa chọn và cấu hình các sản phẩm phần mềm có sẵn từ bên thứ ba (liên quan đến Supplier Management) để phù hợp với nhu cầu, đảm bảo chúng đáp ứng các yêu cầu về chất lượng và hiệu suất.
Ví dụ thực tế tại Axle Car Hire: Khi Axle phát triển tính năng sinh trắc học cho ứng dụng đặt xe, các lập trình viên sẽ viết mã (code) và tích hợp các thư viện bên ngoài. SDM đảm bảo rằng code được viết theo tiêu chuẩn chất lượng, được kiểm thử và sẵn sàng để được triển khai (Deployment Management). Nếu họ mua một module phần mềm bên ngoài, SDM sẽ cấu hình nó để hoạt động với hệ thống nội bộ.
6. Vai trò trong Deliver and Support (Cung cấp và Hỗ trợ)
Deliver and Support là hoạt động đảm bảo các dịch vụ được cung cấp và hỗ trợ theo các thông số kỹ thuật và mức độ thỏa thuận.
Đóng góp của SDM: Cuối cùng, trong hoạt động Deliver and Support, Software Development and Management cung cấp tài liệu cho đội ngũ vận hành và hỗ trợ. Điều này bao gồm tài liệu hướng dẫn sử dụng, tài liệu kỹ thuật, các bản ghi log, và thông tin về các lỗi đã biết hoặc các giải pháp tạm thời. Nó giúp đội ngũ hỗ trợ (Service Desk) hiểu rõ về phần mềm để có thể cung cấp hỗ trợ hiệu quả và giải quyết sự cố (Incident Management, Problem Management).
Ví dụ thực tế tại Axle Car Hire: Khi ứng dụng đặt xe mới được triển khai, SDM sẽ cung cấp tài liệu chi tiết về các tính năng, lỗi thường gặp, và các bước khắc phục cho Service Desk của Axle. Điều này giúp đội ngũ hỗ trợ có thể nhanh chóng giải đáp thắc mắc và xử lý sự cố liên quan đến phần mềm, duy trì chất lượng dịch vụ.
Lợi ích tổng thể khi Software Development and Management thúc đẩy đổi mới liên tục trong Chuỗi Giá Trị Dịch vụ
Khi Software Development and Management được tích hợp chặt chẽ vào toàn bộ Chuỗi Giá Trị Dịch vụ, nó mang lại những lợi ích to lớn, biến nó thành một động lực mạnh mẽ cho sự đổi mới và giá trị:
Tạo ra các giải pháp số hóa chất lượng cao: Đảm bảo các ứng dụng đáp ứng nhu cầu của các bên liên quan về chức năng, độ tin cậy, khả năng bảo trì, tuân thủ và khả năng kiểm toán.
Thúc đẩy đổi mới liên tục và tốc độ ra thị trường: Cho phép tổ chức nhanh chóng phát triển và triển khai các tính năng mới, duy trì lợi thế cạnh tranh trong môi trường số đang thay đổi nhanh chóng.
Nâng cao sự hài lòng của khách hàng: Cung cấp trải nghiệm số hóa mượt mà, tiện lợi và đáng tin cậy, từ đó tăng cường lòng trung thành và giữ chân khách hàng.
Giảm thiểu rủi ro và chi phí: Phát hiện và khắc phục lỗi sớm trong vòng đời phát triển, giảm thiểu rủi ro bảo mật và gián đoạn dịch vụ, đồng thời tối ưu hóa chi phí bảo trì và sửa lỗi sau phát hành.
Cải thiện tuân thủ: Đảm bảo phần mềm được phát triển theo các quy định pháp luật và tiêu chuẩn ngành, tránh các rủi ro pháp lý và phạt.
Nâng cao năng suất nội bộ: Cung cấp các công cụ và hệ thống phần mềm hiệu quả cho nhân viên, tăng cường hiệu quả làm việc và giảm các tác vụ thủ công.
Hỗ trợ chiến lược kinh doanh: Phần mềm trở thành công cụ chính để thực hiện các mục tiêu chiến lược của tổ chức và tạo ra giá trị mới cho khách hàng, giúp tổ chức thành công trong quá trình chuyển đổi số.
Kết luận
Software Development and Management chính là "người kiến tạo giải pháp", đảm bảo rằng các ứng dụng của bạn không chỉ đáp ứng nhu cầu mà còn hoạt động hiệu quả, đáng tin cậy và an toàn. Bằng cách tích hợp chặt chẽ SDM vào mọi giai đoạn của Chuỗi Giá Trị Dịch vụ, bạn sẽ biến công nghệ thành một động lực mạnh mẽ cho sự thành công và đổi mới liên tục của tổ chức.
Hãy phát triển phần mềm một cách chiến lược để tạo ra giá trị số hóa vượt trội và dẫn dắt tổ chức của bạn vào tương lai!
Bạn muốn tìm hiểu sâu hơn?
Đây là video cuối cùng về Software Development and Management. Hãy tiếp tục khám phá các Practice khác trong chuỗi của tôi!
Nếu bạn thấy bài viết này hữu ích, đừng quên chia sẻ và để lại bình luận nhé!
0 Nhận xét